BABA VE ANNE ADI DÜZELTME DAVALARINDA TARAF TEŞKİLİNİN SAĞLANMASI

BABA VE ANNE ADI DÜZELTME DAVALARINDA

TARAF TEŞKİLİNİN SAĞLANMASI

I. GİRİŞ:

Usul hukukunun en önemli konularının başında yargılamada taraf teşkilinin sağlanması gelmektedir. Taraf teşkili sağlanmadan ve taraflara dilekçe hakları tanınmadan yargılamanın esasına geçilmesi hukuken mümkün değildir. Yargılamasını yaptığımız nüfus davalarından baba ve anne adının değiştirilmesi konulu olan davalarda taraf teşkilinin sağlanması çoğu zaman davanın sadece davayı açan kişiyi ilgilendirdiği, diğer mirasçıları ilgilendirmediği düşüncesiyle zamanında sağlanamamaktadır. Bu nedenle de taraf teşkilinin sağlanması yargılamanın başında yapılmadığından yargılama gereksiz yere uzamaktadır. Yargıda hedef süre uygulaması ile birlikte hukuk davalarında da her dava için davanın sonuçlanacağı belli bir hedef süre belirlenmiştir. Nüfus davalarında da bu süre yüz elli gün olarak belirlenmiştir. Bu sürenin verimli şekilde kullanılması ve yargılamanın uzamaması için davanın önceden iyi planlanması ve açılırken tarafların doğru belirlenmesi gerekmektedir.

II. BABA VE ANNE ADI DÜZELTME DAVALARINDA TARAFLAR:

Baba ve anne adı düzeltme davalarında davacı baba ya da anne adını düzeltmek isteyen kişi davalı ise hem nüfus müdürlüğü hem de adı düzeltilmek istenen davacının baba ya da annesinin diğer mirasçılarıdır. Aşağıya tam metnini aldığımız Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 2017/8179 Esas; 2018/17016 Karar ve 09.10.2018 tarih sayılı kararında da belirtildiği gibi ölmüş baba ya da anne adının değiştirilmesi doğrudan miras hukukunu ilgilendirdiğinden adı değiştirilmek istenen kişinin diğer mirasçılarının da bu davada temsil edilmekte hukuki yararı bulunmaktadır. Bu nedenle ya davanın bu mirasçıların tamamı tarafından birlikte açılması gerekmekte ya da davacının diğer mirasçıları da davalı olarak göstermesi gerekmektedir. Aksi takdirde taraf teşkilinin sağlanması için mahkeme durumu fark etmesi durumunda tensip aşamasında ya da sonrasında ön inceleme aşamasında gidermek için davacı tarafa diğer mirasçıları davaya dahil etmesi için süre vermek zorunda kalacaktır. Bu da ön inceleme duruşmasının gereksiz yere ertelenmesine neden olacaktır. Çünkü taraf teşkili sağlanmadan ön inceleme duruşmasının yapılabilmesi hukuken mümkün değildir.

III. YARGITAY KARARI:

T.C.

YARGITAY
8. Hukuk Dairesi

ESAS NO : 2017/8179

KARAR NO : 2018/17016
TARİH : 09.10.2018

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.

Davacı dava dilekçesinde, babası Hasan Ali Irmak'ın baba adının Mustafa anne adının ise Döndü olarak olarak düzeltilmesini istemiş; mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.

1-Dava sonucu itibariyle miras hukukunu yakından ilgilendirdiğinden; davacının baba ve annesi olan Mehmet ve Raziye Irmak ile baba ve annesi olduğunu iddia ettiği Mustafa ve Döndü Irmak'ın bütün mirasçılarının davalı sıfatı ile davaya katılmaları gerekirken, mahkemece re'sen gözetilmesi gereken bu durum nazara alınmadan ve taraf teşkili de sağlanmadan davanın esası hakkında karar verilmesi,

2-Nüfus kayıtlarındaki düzeltme istemine ilişkin davalarda, mahkemelerin hiçbir kuşku ve duraksamaya neden olmaksızın doğru sicil oluşturmak zorunluluğu bulunduğu gözetilerek, somut olayda mahkemece salt taraflar ve tanık beyanları ile yetinilmeyip bu iddia ile ilgili olarak DNA testi yaptırılıp alınacak rapor da gözetilerek karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi,

Doğru görülmemiştir.

SONUÇ: Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün 6100 sayılı HMK’nın Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK’nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK’nun 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 09.10.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.